Rioja

Yn ddiau, Rioja yw un o ranbarthau gwin enwocaf Sbaen. Gwin yw’r cynnyrch enwocaf o’r ardal ac enw’r ardal sy’n rhoi enw i’r gwin nid y grawnwin neu enw’r pentref lle tyfir y grawnwin fel gwneir yn Ffrainc . Mae'n ardal sy’n cynhyrchu amrywiaeth eang o winoedd o ansawdd uchel - o boteli medrir yfed bob dydd i gampweithiau teilwng medrir ei cadw am nifer o flynyddoedd. 

Amrywiaeth grawnwin

Defnyddir amrywiaeth o rawnwin i greu gwin Rioja, ond y prif fath o rawnwin yw Tempranillo. Mae'n enghraifft o rawnwin aml-bwrpas sy'n medru cynhyrchu gwinoedd mewn amrywiaeth o arddulliau, o winoedd ysgafn yn llawn blas ffrwythau i winoedd sy’n ddwfn ac yn llawn corff, sy’n dangos elfennau cyfoethog yn dilyn amser mewn casgenni derw i aeddfedu. Defnyddir mathau eraill o rawnwin i greu Rioja gan gynnwys Garnacha, Graciano, Mazuelo, Viura, a Malvasía, gan ei cyfuno gyda Tempranillo i greu arddull unigryw y ‘bodegas’ neu’r gwneuthrwr gwin.

Nodweddion

Mae gwinoedd Rioja yn adnabyddus am eu blasau ffrwyth coch a du, asidedd a thaninau. Gall arddull y gwin amrywio yn dibynnu ar yr amrywiaeth o rawnwin a ddefnyddir, y rhanbarth lle tyfir y grawnwin yn ogystal sut gynhyrchir y gwin ac amser aeddfedu’r gwin mewn casgenni. Fodd bynnag, mae'r rhan fwyaf o winoedd Rioja yn gytbwys ac mae ganddynt botensial heneiddio da, sy’n ei gwnued yn winoedd I’w buddsoddi ynddynt, a hynny am brisiau tipyn llai nag ardaloedd eraill ar draws y byd. 

Cyfnod Aeddfedu

Mae gwinoedd Rioja gan amlaf wedi'u aeddfedu mewn casgenni derw, sy'n rhoi blasau a strwythur nodweddiadol iddynt. Er mwyn cael ei galt yn win Rioja, rhaid yw dilyn canllawiau osodir i warantu safon. Mae’r cyfnod aeddfedu yma yn dibynnu ar system o ddosbarthu’r gwin i un o dri categori: 

• Mae gwinoedd Crianza yn aeddfedu am o leiaf dwy flynedd (isafswm o blwyddyn mewn casgen derw a blwyddyn mewn potel);
• Mae gwinoedd Reserva yn aeddefedu am o leiaf tair blynedd (isafswm o blwyddyn mewn casgen a dwy flynedd mewn potel); ac
• Mae gwinoedd Gran Reserva yn aeddfedu am o leiaf bum mlynedd (isafswm o dwy flynedd mewn casgen a tair mewn potel).

Beth yw Crianza, Reserva, a Gran Reserva?

Yn gyffredinol, y prif wahaniaeth rhwng gwinoedd Crianza, Reserva, a Gran Reserva yw maint ac hyd yr amser mae’r gwinoedd yma yn aeddfedu mewn casgenni derw. Yn ogystal, mae yna hefyd ffactorau eraill sy'n cyfrannu at y gwahanol arddulliau o win. 

Ceir braslun o'r prif nodweddion islaw.

I adnabod y gwahaniaeth yn y gwinoedd yma, defnyddir labeli unigryw i ddynodi'r arddull ar bob potel o win Rioja.